23 kwietnia 2025 r. rozpoczęło się 33. posiedzenie Senatu. Tego dnia Izba rozpatrzyła 6 ustaw, podjęła 2 uchwały okolicznościowe.
Przed przystąpieniem do obrad senatorowie uczcili minutą ciszy papieża Franciszka, zmarłego 21 kwietnia br. „Zawsze skromny, otwarty i słuchający zmieniał oblicze Kościoła katolickiego” – podkreśliła marszałek Małgorzata Kidawa-Błońska. „Podczas swego 12-letniego pontyfikatu papież skupił się na losie ubogich i wykluczonych. (…) Wszyscy pamiętamy jego wizytę w Polsce w 2016 r. z okazji Światowych Dni Młodzieży, kiedy odwiedził ważne dla pamięci Polaków miejsca: obóz zagłady Auschwitz-Birkenau, Jasną Górę i Wawel” – powiedziała marszałek Senatu.
Senat rozpatrzył i przyjął bez poprawek 6 ustaw.
Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej (projekt rządowy) reformuje system wydawania wiz studentom obcokrajowcom, a także zezwoleń na pobyt czasowy w celu kształcenia się na polskich uczelniach. Chodzi przede wszystkim o uszczelnienie wydawania wiz studenckich, a także zmniejszenie obciążenia polskich konsulatów. Nowela przewiduje, że każdy cudzoziemiec – obywatel państwa trzeciego, który chce rozpocząć studia w Polsce – będzie musiał podczas rekrutacji przedstawić dokument poświadczający znajomość języka, w którym ma się odbywać kształcenie, co najmniej na poziomie B2. Zakłada ponadto, że rektor uczelni będzie musiał niezwłocznie zawiadomić pisemnie konsula, który wydał cudzoziemcowi wizę krajową w celu odbycia studiów, o niepodjęciu przez niego nauki. Nowelizacja wprowadza też limit cudzoziemców kształcących się na studiach na danej uczelni oraz ograniczenia w dostępie do możliwości ubiegania się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Przewiduje, że liczba cudzoziemców kształcących się w danym roku akademickim w danej uczelni nie może być większa niż 50% ogólnej liczby jej studentów. Uczelnia, w której liczba cudzoziemców będzie większa niż 50% ogólnej liczby studentów, nie będzie mogła przyjmować cudzoziemców do czasu, gdy ich liczba zmaleje do 50% ogólnej liczby studentów. Nowela zakłada stworzenie wykazu cudzoziemców przyjętych na studia wyższe i doktoranckie. Ministrowi spraw zagranicznych i konsulom przyznaje uprawnienia, analogiczne m.in. do szefa Urzędu ds. Cudzoziemców i wojewodów, do pozyskania informacji niezbędnych do przeprowadzenia postępowania w sprawie wydania, cofnięcia lub unieważnienia wizy. Nowe przepisy ograniczają też dostęp do możliwości ubiegania się o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Dotyczy to posiadaczy wiz i dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwo członkowskie albo polskich wiz wydanych w celu tranzytu, udziału w imprezach kulturalnych i sportowych, studiów itp.
Ustawa o zmianie ustawy o Narodowym Centrum Nauki (projekt rządowy) ma na celu uelastycznienie kształtowania wysokości wynagrodzeń, siatki stanowisk i wymaganych kwalifikacji dla koordynatorów dyscyplin i pracowników Biura NCN. Zgodnie z nowelą minister nauki w drodze rozporządzenia będzie określał szczegółowe kryteria wynagradzania koordynatorów dyscyplin i pracowników Biura NCN. Te kwestie będzie też regulował regulamin wynagradzania koordynatorów dyscyplin i pracowników Biura NCN, ustalany przez dyrektora NCN, a następnie zatwierdzany przez ministra. Zgodnie z nowymi przepisami dyrektor NCN ma ustalić regulamin w ciągu 3 miesięcy od wejścia ustawy w życie. Jego opracowanie powierzono dyrektorowi NCN, ponieważ jest on odpowiedzialny za kreowanie polityki kadrowej w tej instytucji, zna aktualne potrzeby kadrowe i ma wiedzę o wysokości wynagrodzeń na lokalnym rynku pracy. Nowela przewiduje, że wynagrodzenie za pracę na poszczególnych stanowiskach w Biurze NCN będzie ustalane tak, aby odpowiadało rodzajowi wykonywanej pracy i wymaganym kwalifikacjom, a także przewidywanemu obciążeniu pracą, w ramach tzw. widełek, które określą jego dolną i górną granicę. Nowela przewiduje, że wynagrodzenie zastępcy dyrektora i głównego księgowego NCN będzie ustalane przez dyrektora NCN zgodnie z ustawą o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi. W uzasadnieniu podkreślono, że obecny znaczący wzrost wynagrodzeń na rynku pracy sprawia, że oferowane przez NCN wynagrodzenia przestają być atrakcyjne, zwłaszcza dla osób z wysokimi kwalifikacjami.
Ustawa o zmianie ustawy o Agencji Mienia Wojskowego (projekt rządowy) przewiduje, że Agencja będzie mogła nieodpłatnie przekazać lub zbyć siłom zbrojnym innych państw mienie ruchome Skarbu Państwa lub produkty podwójnego zastosowania (wojskowego i cywilnego), a także uzbrojenie. AMW będzie działać na podstawie uchwały rządu na polecenie ministra obrony narodowej lub ministra spraw wewnętrznych i administracji. Celem zmian jest odciążenie wojska i przekazanie tych zadań Agencji Mienia Wojskowego jako podmiotowi wyspecjalizowanemu w obrocie sprzętem wojskowym i amunicją. Wartość przekazywanego mienia będzie określana zgodnie z wartością rynkową, z uwzględnieniem zużycia fizycznego lub ekonomicznego wynikającego z postępu techniczno-ekonomicznego. W przypadku zbycia mienia oprócz jego wartości cena może obejmować także koszty poniesione przez AMW, wysokość podatków i nakładów poniesionych na badania i rozwój zbywanego mienia. Agencja będzie ustalać wartość przekazywanego mienia oraz cenę zbycia w porozumieniu z właściwymi jednostkami organizacyjnymi podległymi ministrowi obrony narodowej albo ministrowi właściwemu spraw wewnętrznych lub przez nich nadzorowanymi. Nowela doprecyzowuje ponadto przepisy dotyczące zadań AMW. Wskazuje, że należy do nich organizowanie wspólnie z jednostkami podległymi ministrowi obrony narodowej lub przez niego nadzorowanymi jako podmiotami współdziałającymi, przedsięwzięć związanych z promocją Sił Zbrojnych RP, w tym pokazów lotniczych. W celu realizacji tych zadań AMW będzie mogła zawierać porozumienia, w szczególności z jednostkami samorządu terytorialnego, administracją rządową, organizacjami pozarządowymi, uczelniami i instytutami badawczymi oraz przedsiębiorcami.
Ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Ustawa wprowadza 2-elementową podstawę wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców – do pewnego poziomu będzie ona ryczałtowa, a od nadwyżki dochodów procentowa. Część zryczałtowana składki będzie wynosić 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Druga część będzie obliczana od nadwyżki dochodów powyżej 1,5-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia u przedsiębiorców rozliczających się skalą podatkową lub podatkiem liniowym (stawka 4,9%). W przypadku przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem druga część składki będzie naliczana od nadwyżki przychodów powyżej 3-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (stawka 3,5%). Nowela zakłada także obniżenie składki do 9% z 75% minimalnego wynagrodzenia (obecnie jest to 9% minimalnego wynagrodzenia) dla przedsiębiorców opłacających podatek w formie karty podatkowej. Ustawa uchyla możliwość rozliczenia zapłaconych składek zdrowotnych w podatku dochodowym. Nowe przepisy nie zmieniają wysokości składki zdrowotnej płaconej przez pracowników etatowych – nadal będzie to 9%. Nie będzie też zmian w przypadku składki od świadczeń emertytalnych wynoszącej 9%. Zaproponowane zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców mają kosztować budżet państwa 4,6 mld zł, a nowe przepisy będą obowiązywać od początku 2026 r. i skorzysta z niej ok. 2,5 mln przedsiębiorców.
Ustawa o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych(projekt senacki) umożliwia dochodzenie odszkodowań osobom, które w wyniku błędnych decyzji administracyjnych zostały pozbawione praw majątkowych. Zaproponowana przez Senat nowelizacja pozwoli, by w przypadku wydania przez organ administracji publicznej wadliwej decyzji, dotyczącej wspólnot gruntowych, można było ubiegać się o odszkodowanie. Odszkodowanie nie będzie przyznawane z automatu, a to, że ono przysługuje trzeba będzie udowodnić w sądzie. Odszkodowanie ma być wypłacane z budżetu państwa. Według danych ministerstwa rolnictwa na 1 stycznia 2024 r. wspólnoty gruntowe obejmowały ponad 82 tys. ha i było ich ok. 6,5 tys. W posiadaniu wspólnot są głównie grunty leśne (60%), pozostałe to grunty rolne; na ich terenie znajduje się ok. 2,5 tys. budynków, w tym 14% to domy mieszkalne. Wspólnoty położone są na terenie 10 województw. Według oceny skutków regulacji proponowana zmiana nie wywoła skutków gospodarczych. Sumaryczna kwota odszkodowania rozłożona na wiele lat może wynosić 1,5–2 mld zł.
Ustawa o zmianie ustawy o drogach publicznych (projekt poselski) umożliwia utworzenie śródmiejskiej strefy płatnego parkowania również w miastach o liczbie ludności poniżej 100 tys. mieszkańców, a także na obszarze uzdrowiska (strefa ochrony uzdrowiskowej A i B) lub obszarze ochrony uzdrowiskowej (strefa ochrony uzdrowiskowej A i B). Nowela ma w założeniu projektodawców zapobiegać zjawisku kongestii samochodowej. Napływ samochodów w szczycie sezonu i w weekendy sprawia, że powierzchnia zajęta przez samochody zaparkowane w centrach miast bywa większa niż całkowita powierzchnia dróg publicznych tego obszaru. Kierowcy w centrach miast wykorzystują do parkowania każdy wolny fragment przestrzeni, niszcząc przy tym zieleń miejską oraz szkodząc zabytkom. Tak duże natężenie ruchu samochodowego ma także negatywne skutki dla środowiska, spowodowane emisją spalin i hałasu.
Tego dnia Izba podjęła też 2 uchwały.
Uchwała w sprawie upamiętnienia 1000. rocznicy koronacji pierwszych królów Polski (inicjatywa grupy senatorów) przypomina, że tysiąc lat temu Bolesław I Chrobry został koronowany na pierwszego króla Polski, co zwieńczyło proces powstawania państwa polskiego, zapoczątkowany przez księcia Mieszka I. „Polska urosła do rangi królestwa i stała się suwerennym państwem, uznawanym przez inne europejskie kraje. W ciągu zaledwie 2 pokoleń stała się liczącym w Europie graczem politycznym: silnym i niezależnym” – napisano w uchwale. Uchwała przypomina też, że w 1025 r. koronowano również Mieszka II, syna Bolesława I Chrobrego. W ocenie senatorów kolejna koronacja potwierdziła trwałość i niepodległość państwa polskiego. „Oba wydarzenia miały fundamentalne znaczenie dla przetrwania naszej Ojczyzny, która mierzyła się w kolejnych latach zarówno z konfliktami wewnętrznymi, jak i wrogością niektórych sąsiadów. Choć przez wieki los wielokrotnie doświadczał nasz kraj, idea jedności terytorium i wspólnoty jego mieszkańców jako królestwa, Korony czy Rzeczpospolitej dawała nam siłę do przezwyciężania trudności” – stwierdzają senatorowie. Uchwałą Sejm i Senat upamiętniają wydarzenia, które miały miejsce w Gnieźnie tysiąc lat temu. Wyrażają też przekonanie, że odwaga i mądrość naszych przodków, dzięki którym 10 wieków temu Polska stała się trwałym bytem na mapie Europy, są niewyczerpanym źródłem poczucia wspólnoty narodowej i inspiracją do dalszych starań o siłę i pomyślność naszej Ojczyzny.
Uchwała w sprawie upamiętnienia Wandy Telakowskiej w 120. rocznicę urodzin (inicjatywa grupy senatorów) Senat upamiętnia tę wybitną polską artystkę plastyczkę, graficzkę i organizatorkę polskiego wzornictwa przemysłowego, której praca i pasja przyczyniły się do jego rozwoju oraz wzbogaciły polską kulturę. Jak podkreślają senatorowie, jej życie i działalność miały kluczowe znaczenie dla rozwoju kultury i sztuki użytkowej w Polsce. Uchwała przypomina drogę zawodową i artystyczną Wandy Telakowskiej, skoncentrowaną na upowszechnianiu kultury plastycznej i organizowaniu nowoczesnego wzornictwa przemysłowego – była ona pomysłodawczynią założonego w 1950 r. Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, a do 1968 r. jego dyrektorem ds. artystycznych. W ocenie senatorów pod jej kierownictwem Instytut stał się wiodącym ośrodkiem projektowania mebli, tkanin, odzieży, ceramiki i innych wyrobów codziennego użytku. „Telakowska konsekwentnie dążyła do tego, by przedmioty otaczające ludzi na co dzień łączyły funkcjonalność z wysoką jakością estetyczną, a sztuka przenikała wszystkie sfery życia społecznego. Motto jej działalności – <<piękno na co dzień dla wszystkich>> – do dziś przyświeca misji Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Nie tylko stanowi inspirację dla kolejnych pokoleń projektantów, lecz także przypomina o tym, jak istotną rolę odgrywa wzornictwo w rozwoju gospodarki i poprawie jakości życia społecznego” – stwierdzają senatorowie. W uchwale przypominają też, że Telakowska współpracowała z artystami ludowymi z różnych regionów Polski, włączając tradycyjne wzory do nowoczesnego designu, co przyczyniło się do zachowania i promocji dziedzictwa kulturowego; była także autorką i współautorką licznych publikacji, w których podkreślała znaczenie integracji sztuki ludowej z nowoczesnym wzornictwem.
24 kwietnia 2025 r. zakończyło się 33. posiedzenie Senatu, podczas którego rozpatrzono 7 ustaw i przyjęto je bez poprawek. Senatorowie podjęli też 2 uchwały okolicznościowe.
Senatorowie minutą ciszy uczcili pamięć Władysława Bartoszewskiego w 10. rocznicę jego śmierci, pisarza, historyka, ministra spraw zagranicznych, senatora IV kadencji, przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych.
Drugiego dnia obrad Izba przyjęła bez poprawek ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku oraz w 2024 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (projekt rządowy) zmierza do ochrony gospodarstw domowych przed nadmiernym wzrostem rachunków za energię elektryczną. Nowela opóźnia o 3 miesiące – do 1 października 2025 r. – wejście w życie nowych taryf na energię elektryczną dla gospodarstw domowych. Według resortu klimatu nowe przepisy pozwolą na obniżenie cen prądu po wygaśnięciu ceny maksymalnej. Obecnie obowiązujące przepisy zakładają, że sprzedawcy z urzędu mają złożyć do prezesa Urzędu Regulacji Energetyki wnioski o zmianę taryf do 30 kwietnia, a weszłyby one w życie od 1 lipca. Nowela da im czas na złożenie wniosków taryfowych do 31 lipca.
W uzasadnianiu projektu nowelizacji wskazano, że zakłada ona zmianę polegającą na skróceniu obowiązywania zmienionych taryf dla energii elektrycznej z okresu II połowy 2025 r. do okresu IV kwartału 2025 r. Jak podkreślono, takie rozwiązanie nie wpłynie na pogorszenie sytuacji gospodarstw domowych w okresie lipiec–wrzesień 2025 r., gdyż zgodnie z aktualnie funkcjonującymi mechanizmami osłonowymi gospodarstwa domowe do 30 września 2025 r. będą rozliczane za energię elektryczną według ceny maksymalnej wynoszącej 500 zł/MWh – podlegają zatem ustawowej ochronie. Jak napisano, zakłada się, że nowe taryfy obowiązujące w IV kwartale 2025 r. będą odczuwalnym wsparciem dla gospodarstw domowych w radzeniu sobie z rachunkami za energię elektryczną, a cena w tych taryfach będzie istotnie niższa od obecnie obowiązującej, która wynosi średnio ok. 622,8 zł/MWh.
Źródło: http://www.senat.gov.pl